imam-ı âzam

Bilindigi uzere Imam-i Azam, En buyuk imam demektir. Onu tam tanimayanlardan biri buna itiraz ediyor:
- Sabitin oglu Numan nasil oluyorda en buyuk imam umvani aliyor. Nerden belli en buyuk imam oldugu?
Hazreti Imamla karsilastirmak istiyorlar:
- Gel, sual sor, cevap al, karari kendin ver, buyuk imam olup olmadigini kendin tesbit et!
Bin bir itirazla Hazreti Imam'in huzuruna giriyor ve sinsi sualini soyle soruyor:
- Ya imam, insan pisligi aci mi tatli mi?
Bu munasebetsiz sualden dolayi Hazret-i Imam'da hiddet ve siddet eseri yoktur. Gayet ciddi bir edá ile cevap veriyor:
- Tatli olsa gerek.
- Ne ile beli tatli oldugu? Tecrubat ile mi, yoksa nazariye ile mi?
- Kiyasla.
- Nasil kiyas bu?
- Söyle. Sinek pisligin uzerine konuyor, hortumunu cikarip uzun zaman orada kaliyor. Tatlt gelen sey buluyor ki kaliyor. Yoksa hemen ucup gitmesi gerekir. Iste bu kiyasla!
Cevaptan sonra ortaliga bir sessizlik cokuyor. Itirazci bu defa kalkiyor, Hazreti Imamin elini opuyor ve itiraf ermekten kendisini alamiyor.
- Sen gercekten de Imami Azam'missin. Boyle suale boyle cevabi ancak Imami Azam olan verir, baskasi degil!

Hazreti Imamin bu sabri ve tevazu ilk ve son degildir. Bircok sualler de benzeri sekilde muhatap olur, örnek tavir sergiler.

Nitekim yine boylelerinden biri itiraz ettigi imama yaklasip sorar:
- Ya Imam, sizin sakalinizdaki killar mi hayirli, yoksa bizim köpegin kuyrugundaki killar mi?
Imam-i Azam olmak kolay degil anlasilan. Asla kizmiyor, muhatabi azarlamiyor. Dag gibi yerine oturmus sahsiyetiyle yine vakur sekilde cevap veriyor:
- Eger ben Allah'in Resulunun sunneti diye sakal birakiyorsam benim sakalim hayilidir. Baska maksatlarla birakmissam sizin kopegin kuyrugundakiler hayirlidir!
Sual sahibi dusunmeye baslar. Vicdanindan kopan feryadi dinler:
- Boyle suale boylecevabi ancak Imam-i Azam olan verir, baskasi degil.

Allah (cc) sefaatlerine nail etsin

Bakınız: (Numan, vicdan, din, allâhü teâlâ, insan, rasûl)

MAL SEVGISI KALBI KAPLAMAMALI

Buyuk fikih bilgini, Hanefi mezhebinin kurucusu Imam-i Azam Ebû Hanîfe'nin (VIII. yuzyil) ilmi faaliyetleri yaninda ticaretle de mesgul zengin bir zat oldugu malumdur. Bu buyuk insan, gunduz ogleye kadar mescitte talebelerine ders verir, ogleden sonra da ticari isleri ile ugrasirdi.

Bir gun ders verdigi sirada bir adam mescidin kapisindan seslendi:
- Ya imam, gemin batti!... (Imamin ticari mal tasiyan gemileri mevcut)
Imam-i Azam bir anlik tereddutten sonra
- Elhamdulillah dedi.
- Bir muddet sonra ayni adam yeniden gelip haber verdi:
- Ya imam, bir yanlislik oldu batan gemi senin degilmis.
Imam bu yeni habere de:
- Elhamdulillah, diyerek mukabele etti. Haber getiren kisi hayrete dustu:
- Ya imam, gemin batti diye haber getirdik "Elhamdulillah" dedin. Batan geminin seninki olmadigini soyledim yine "Elhamdulillah" dedin. Bu nasil hamdetme boyle?

Imam-i Azam izah etti:
- Sen gemin batti diye haber getirdiginde ic âlemimi, kalbimi soyle bir yokladim. Dunya malinin yok olmasindan, elden cikmasindan dolayi en kucuk bir uzuntu yoktu. Bu nedenle Allah'a hamdettim. Batan geminin benimki olmadigi haberini getirdiginde de ayni seyi yaptim. Dunya malina kavusmaktan dolayi kalbimde bir sevinc yoktu. Dunya malina karsi bu ilgisizligi bagisladigi icin de Allah'a sukrettim.

Bakınız: (kâbe-i muazzama, din, allâhü teâlâ, sevgi, insan, bu ne, mezheb, ebu hanife)

IMAM-I ÂZAM VE KADILIK

Zamaninda Imam-i Azam ile herhangi bir konuda tartismaya girip de galip cikan gorulmemistir. Hem derya gibi ilmi, hem de herkese nasip olmayan zeka ve mantigi sayesinde hepsinden kendisi galip cikiyordu.

Abbasi Halifesi Me'mun Imam-i Azam'i Kufe'ye kadi yapmak istiyordu. Imami cagirdi ve bu niyetini acikladi. Imam-i Azam yonetimin yanlisliklarina alet olmamak icin bu teklifi kabul etmedi.
- Ben kadilik yapamam, dedi.
Halife de herkes de kabul ederdi ki ondan iyi kadilik yapacak bulunamazdi. Bu nedenle Halife sert cikti:
- Yalan soyluyorsun, sen kadilik yaparsin!

Imam-i Azam akan sulari durduracak su cevabi verdi:
- Eger ben yalan soyluyorsam, yalan soyledigim icin kadilik yapamam, cunku yalancidan kadi olmaz. Eger "yapamam" dedigim zaman dogru soyluyorsam, sozumun geregi olarak kadilik yapamam. O halde her iki halde de kadilik yapamam,

Bakınız: (dil, namaz, bu ne)